Lizbona

Lizbona (Lisboa) jest stolicą i największym miastem Portugalii. Położona jest na wybrzeżu Atlantyku nad ujściem Tagu. W granicach administracyjnych Lizbony mieszka około 600 000 mieszkańców, a cała aglomeracja ma około 2 600 000 mieszkańców. Miasto podzielone jest na 53 gminy. Region Lizbony jest najbogatszym regionem w Portugalii, wysoko ponad średnim PKB Unii Europejskiej - wytwarza 37% PKB kraju. Jest również politycznym centrum Portugalii, ponieważ ma tu swoją siedzibę rząd oraz głowa państwa.

Geografia

Współrzędne geograficzne Lizbony to: 38°42'N, 9°5'W, co czyni ją najbardziej wysuniętą na zachód stolicą w kontyntalnej Europie. Miasto jest zlokalizowane w zachodniej części kraju, nad oceanem Atlantyckim, w miejscu, gdzie Tag wpada do oceanu.

Miasto zajmuje powierzchnię 84,8 km2. W pobliżu Lizbony jest Park Monsanto, który jest największym parkiem miejskim w Europie. Jego powierzchnia to 10 km2.

Historia

Obszar dzisiejszej Lizbony zamieszkany był co najmniej od czasów rzymskich. Ówczesna osada występuje w źródłach jako Olisipo. W starożytności był to rejon osadnictwa Luzytanów i być może punkt handlowy Fenicjan (czego dotąd nie potwierdziły badania archeologiczne). W VIII wieku miasto zostało zajęte przez Maurów z Afryki północnej i nazwane Lishubną. W 1147 roku została zdobyta przez krzyżowca i pierwszego władcę Portugalii, Alfonsa I Zdobywcę (Dom Afonso Henriques). Pierwszym biskupem Lizbony został angielski krzyżowiec Gilbert z Hastings. W 1255 roku król Alfons III przeniósł stolicę Portugalii z Coimbry do Lizbony. W 1290 powstał w Lizbonie uniwersytet. W okresie wielkich odkryć geograficznych (XV-XVII wiek) z Lizbony, a ściślej z jej portu Belém, wyruszyło wiele wypraw morskich, które przyczyniły się do rozwoju królestwa i jego stolicy. 26 stycznia 1531 roku miasto zostało dotknięte przez trzęsienie ziemi, w którym zginęły tysiące jego mieszkańców. W dzień Wszystkich Świętych 1 listopada 1755 miało miejsce kolejne potężne trzęsienie ziemi (9 stopni w skali Richtera, które pochłonęło ok. 60 000 ofiar i praktycznie zrujnowało Lizbonę. Przetrwały jedynie zabudowania dzielnic Alfamy i Belém. Z inicjatywy ministra króla José I, markiza Pombala miasto zostało odbudowane. 5 października 1910 wybuchła w Lizbonie rewolucja republikańska. 25 kwietnia 1974 rozpoczęła się rewolucja goździków.

Zabytki

• Zamek św. Jerzego

• Katedra Sé w Lizbonie

• Klasztor Hieronimitów w Belém

• Torre de Belém w dzielnicy Belém

• Pomnik Odkrywców

• Kościół św. Antoniego

• Dolne i Górne miasto

• Dom Pedro IV

• Dzielnica Alfama

Lizbona podzielona jest na 54 dzielnice.

Gospodarka

Główne dziedziny przemysłu w rejonie Lizbony to przemysł stalowy, włókienniczy, chemiczny, ceramiczny, stoczniowy i rybołówstwo.

Lizbona posiada oceaniczny port handlowy i wojenny.

Stacja kolejowa Estaçao de Santa Apolónia.

Na podstawie: artykuł Lizbona (http://pl.wikipedia.org/wiki/Lizbona) w Wikipedii

licencja: GNU Free Documentation Licence, autorzy: Wikipedyści